Vertigo Nedir
Vertigo, kendinizin veya çevrenizin döndüğü veya hareket ettiği yanılsamasına neden olan, spesifik bir baş dönmesi türüdür. Genellikle bir yana yatma, sallanma veya bir yöne doğru çekilme hissi olarak tanımlanır. Bu his, genel baş dönmesinden (sersemlik veya denge kaybı hissi) farklıdır.
Vertigo Belirtileri
Vertigonun ana belirtisi, dönme veya hareket etme hissidir. Bu durum hafif olabileceği gibi, ayakta durmayı, yürümeyi veya günlük işleri yapmayı zorlaştıracak kadar şiddetli de olabilir. Vertigoya eşlik edebilecek diğer belirtiler şunlardır:
* Denge kaybı veya kararsızlık
* Bulantı ve kusma
* Baş ağrıları
* Kulak çınlaması (tinnitus)
* İşitme kaybı
* İstemsiz göz hareketleri (nistagmus)
* Terleme
Vertigo Nedenleri
Vertigo, kendi başına bir hastalık değil, bir belirtidir. Genellikle iç kulak veya beyinle ilgili bir sorundan kaynaklanır. Vücudun dengeyi korumaktan sorumlu kısımları bu bölgelerdir. İki ana vertigo türü vardır:
* Periferik vertigo: En sık görülen türdür ve iç kulak veya iç kulağı beyne bağlayan vestibüler sinirdeki sorunlardan kaynaklanır. Periferik vertigonun yaygın nedenleri şunlardır:
* Benign paroksismal pozisyonel vertigo (BPPV): En sık görülen vertigo nedenidir ve belirli baş hareketleriyle tetiklenir. İç kulaktaki küçük kalsiyum kristallerinin yerinden oynaması ve kulağın yanlış bir bölümüne gitmesiyle oluşur.
* Meniere hastalığı: Vertigo, kulak çınlaması ve işitme kaybına yol açabilen nadir bir iç kulak bozukluğudur.
* Labirentit veya vestibüler nörit: Genellikle bir virüsün neden olduğu iç kulak enfeksiyonlarıdır.
* Santral vertigo: Daha az yaygın olan bu tür, beyindeki bir sorun nedeniyle ortaya çıkar (örneğin; inme, tümör veya multipl skleroz).
Tedavi ve Yönetim
Vertigo tedavisi, altta yatan nedene bağlıdır. Çoğu durumda, kendiliğinden geçebilir. Doktorunuz bazı durumlar için şunları önerebilir:
* Pozisyonel manevralar: BPPV için doktor, yerinden oynamış kristalleri doğru yerine geri döndürmek amacıyla bir dizi baş hareketi (Epley manevrası gibi) uygulayabilir.
* İlaçlar: Bazı ilaçlar, bulantı ve kusma gibi belirtileri hafifletmeye yardımcı olabilir.
* Fizik tedavi: Vestibüler rehabilitasyon terapisi, denge ve koordinasyonu geliştirmeye yardımcı olabilir.
Ne Zaman Doktora Görünmeli?
Vertigo atakları korkutucu olsa da, genellikle hızla geçer. Ancak vertigo ile birlikte başka ciddi belirtiler yaşıyorsanız acil tıbbi yardım almalısınız:
* Yeni, farklı veya şiddetli bir baş ağrısı
* Çift görme veya görme kaybı
* Konuşma güçlüğü veya peltek konuşma
* Kol ve bacaklarda zayıflık, uyuşma veya karıncalanma
* Yüksek ateş
* Bilinç kaybı